Përqindja e grave që vdiqën në konflikte të armatosura në vitin 2023 u dyfishua në krahasim me vitin e kaluar, tha një raport i OKB-së, duke kritikuar strukturat “patriarkale” që e bëjnë paqen “të paarritshme”.
Në raportin e tij vjetor mbi “gratë, paqen dhe sigurinë”, të publikuar të martën mbrëma, Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres nënvizoi se të dhënat paraqesin një “pamje të errët”.
“Të drejtat e grave të fituara përmes betejave të gjeneratave të tëra janë nën kërcënim në mbarë botën, gjë që minon rolin shtytës që mund të luajë lidershipi dhe pjesëmarrja e grave në ndjekjen e paqes,” thuhet në raport.
“Pushteti dhe vendimmarrja për paqen dhe sigurinë mbeten një prerogativë pothuajse ekskluzive e meshkujve dhe veprimi për t’i dhënë fund mosndëshkimit të autorëve të mizorive kundër grave dhe vajzave ka qenë jashtëzakonisht i ngadaltë,” thuhet aty.
Fakti më alarmues i theksuar në raport është se përqindja e grave të vrarë në konflikte të armatosura në vitin 2023 është dyfishuar në krahasim me vitin 2022. Të dhënat vijnë nga një raport tjetër i OKB-së, i cili thotë se në vitin 2023 të paktën 33,443 vdekje civile janë regjistruar në nivel ndërkombëtar (+72% krahasuar me 2022), nga të cilat 4 nga 10 viktima ishin gra dhe 3 nga 10 fëmijë.
“Gratë vazhdojnë të paguajnë çmimin e luftërave të burrave,” tha shefja e UN Ëomen Seema Bachus, në një deklaratë të veçantë për shtyp, duke përmendur një “luftë më të gjerë ndaj grave”. “Synimi i qëllimshëm i të drejtave të grave nuk kufizohet vetëm në vendet në luftë, por është edhe më vdekjeprurës në këtë kontekst”, shtoi ai.
“Bota është zhytur në një sekuencë të tmerrshme përshkallëzuese konflikti, paqëndrueshmërie dhe dhune. Në vitin 2023, u regjistruan më shumë se 170 konflikte të armatosura dhe rreth 612 milionë gra dhe vajza jetojnë brenda 50 kilometrave nga këto konflikte, që është 150% më shumë se vetëm dhjetë vjet më parë”, thuhet në raportin e Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së.
Për më tepër, sipas të dhënave paraprake nga një studim i UN Ëomen, në 50 proceset e paqes që u zhvilluan në vitin 2023, gratë përbënin vetëm 9.6% të negociatorëve, 13.7% të ndërmjetësve dhe 26.6% të atyre që nënshkruan marrëveshje paqeje ose armëpushimi. — kjo shifër bie në 1.5% nëse përjashtohet Kolumbia.
“Për sa kohë që strukturat shoqërore shtypëse patriarkale dhe paragjykimet gjinore i mbajnë prapa shoqëritë tona, paqja do të mbetet e paarritshme,” thotë zoti Guterres në tekst.
Ai gjithashtu thekson rritjen me 50% të numrit të rasteve (të verifikuara nga OKB) të dhunës seksuale në kontekstin e konfliktit të armatosur. /tesheshi.com/
