Komisioni Evropian miratoi të mërkurën programet e reformave të pesë vendeve të Ballkanit Perëndimor, të cilat i hapin rrugën fillimit të disbursimeve nga Instrumenti për Rritje dhe Reformë me vlerë gjashtë miliardë euro.
Këto programe synojnë të përmirësojnë kushtet e jetesës në vendet e Ballkanit Perëndimor dhe përfundimisht t’i futin ato në Bashkimin Evropian.
Komisioni miratoi pesë programe reformash, pak para nisjes së Presidentes së KE Ursula von der Leyen në një turne në Ballkanin Perëndimor. U miratuan programet e reformave të Shqipërisë, Malit të Zi, Kosovës, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë.
Ka mbetur jashtë Bosnja, përkohësisht, e cila, për shkak të vështirësive në koordinimin e brendshëm, nuk e ka paraqitur ende programin e saj të reformave.
Çfarë është një Plan Rritjeje?
Bashkimi Evropian miratoi Planin e Rritjes për Ballkanin Perëndimor për të ndihmuar këto vende në integrimin e tyre evropian.
Në këtë plan, për periudhën deri në vitin 2027 është paraparë një injeksion financiar prej gjashtë miliardë eurosh, nga të cilat dy miliardë janë të pakthyeshme dhe katër miliardë janë kredi që konsiderohen shumë të favorshme.
Çfarë janë programet e reformës?
Në mënyrë që vendet e Ballkanit Perëndimor të përfitojnë nga Fondi i BE-së për Reforma dhe Rritje, ato duhet të plotësojnë kritere që janë njëlloj të vlefshme për të gjitha vendet anëtare të Bashkimit Evropian.
Këto kritere i referohen respektimit të parimeve të shtetit ligjor, demokracisë, reformës institucionale, parandalimit të korrupsionit dhe konfliktit të interesit, si dhe marrjen e hapave të nevojshëm për të siguruar që fondet të mos keqpërdoren.
E thënë thjesht, vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të përshtatin legjislacionin e tyre të brendshëm me legjislacionin e Bashkimit Evropian.
Një parakusht i veçantë vlen për Serbinë dhe Kosovën, të cilat duhet të angazhohen në mënyrë konstruktive në normalizimin e marrëdhënieve të tyre, duke përfshirë zbatimin e të gjitha marrëveshjeve nga dialogu, të cilat do të vlerësohen duke marrë parasysh rolin dhe kontributin e Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm.
Si do të bëhet pagesa?
Komisioni tani do të nisë nënshkrimin e marrëveshjes së huasë dhe instrumentit me përfituesit, i cili do të përfshijë detyrimet për të marrë masat e duhura për të parandaluar, zbuluar dhe korrigjuar mashtrimet, korrupsionin, konfliktet e interesit dhe parregullsitë që prekin interesat financiare të Unionit.
Paralelisht, përdoruesit mund të kërkojnë pagesën e fondeve për parafinancim deri në shtatë për qind të totalit të alokimit të tyre tregues të parashikuar në Instrument.
Nëse vendi nuk i plotëson parakushtet për mbështetje, BE-ja mund të vendosë të pezullojë pagesën ose të ridrejtojë fondet në vende të tjera. /tesheshi.com/
